De Raad voor de Gelijke Kansen van Mannen en Vrouwen heeft twee onderzoeken uitgevoerd om het al dan niet vrijwillig karakter van deeltijdwerk vast te stellen in sectoren waar veel vrouwen werken en waarvan de werkgelegenheid vooral in deeltijd wordt gewerkt: handel, schoonmaak, woonzorgcentra, banken en verzekeringen.
De Europese arbeidskrachtenenquête geeft indicatoren over de redenen waarom werknemers (mannen en vrouwen) deeltijds werken. De gestelde vragen zijn eenvoudig en bieden statistische antwoorden die verschillende interpretaties mogelijk maken. Bijna 45% van de vrouwen (19,4% van de mannen) zegt deeltijds te werken om familieredenen, ofwel om voor hun kinderen of zorgbehoevende personen te zorgen, ofwel om andere familieredenen (Eurostat, cijfers 2019... ), maar slechts 9,4% van de vrouwen (6,5% van de mannen) zegt geen fulltime werk te willen.
De Raad wilde nagaan of deeltijdwerk al dan niet als vrijwillig kan worden gekwalificeerd en onder welke arbeidsvoorwaarden het wordt uitgeoefend.
De eerste enquête (Rapport enquête 2020 - enkel Franstalige versie beschikbaar) onderzocht de redenen om deeltijds te werken vanuit een statistisch oogpunt. Voor dit eerste deel van het onderzoek werden werknemers/sters via een vragenlijst ondervraagd zowel over de persoonlijke redenen die aan dit soort werk ten grondslag lagen als over de werkelijk ervaren arbeidsvoorwaarden.
In een meer kwalitatieve benadering concentreerde het tweede deel van het onderzoek zich op het verzamelen van getuigenissen van vrouwen die deeltijds werken in de drie sectoren met de meest precaire arbeidsvoorwaarden (werknemers in de financiële sector beantwoorden niet aan dezelfde profielen).
Rapport (on)vrijwillig deeltijds werk fase 2 – 8-XI- 2021
Uit de resultaten blijkt dat de overgrote meerderheid van de mensen naar de moeilijke arbeidsomstandigheden verwijzen (buitensporige flexibiliteit van uren, fysieke en mentale belasting, werktempo, enz.), en naar de omzeggens uitsluitend deeltijdse jobaanbiedingen.
In het licht van deze onderzoeken zal de Raad een aantal aanbevelingen formuleren ter verbetering van de arbeidsvoorwaarden, die ter bespreking aan de sociale partners en aan de politieke autoriteiten zullen worden voorgelegd. De Raad is ook van plan om op 22 juni een studiedag met debat te organiseren in samenwerking met de sociale partners en de bevoegde autoriteiten.
Contactpersoon: Dominique De Vos [domie.devos@outlook.com]